Aandachtspunten bij de aankoop van stukjes grond van de gemeente

De mogelijkheid om stukjes grond langs wegen, fietspaden of woonwijken (ook wel: groenstroken) van  verheidslichamen (zoals gemeenten) te kopen, kan aantrekkelijk zijn voor huiseigenaren om hun woning of tuin uit te breiden. Zo’n aankoop brengt natuurlijk juridische vragen met zich mee. In het bijzonder heeft de “Didam-procedure” afgelopen jaren bijvoorbeeld flink wat stof doen opwaaien. Hoe zit het met de regel dat als een overheidsinstelling van plan is om een stuk grond te verkopen en er meer geïnteresseerden zijn, ook zij de gelegenheid moeten krijgen om mee te dingen?

Didam-procedure: gelijke kansen

De Didam-procedure, voortkomend uit een uitspraak van de Hoge Raad uit 2021 , verplicht overheden bij het verkopen van grond of gebouwen een transparant en objectief proces te hanteren voor het kiezen van een koper. Ofwel: alle kanshebbers moeten aan kunnen haken in het kooptraject. Dit noemen we ook wel de eisen van behoorlijk

bestuur. Het overheidslichaam moet bekendmaken dat ze een onroerende zaak verkopen en aan de hand van welke

criteria een koper wordt gekozen.

Uitzondering op Didam-verplichting:

bij één logische koper

Bij de verkoop van groenstroken kan sprake zijn van een uitzonderingssituatie, waardoor de Didam-procedure niet

verplicht is. Dit is het geval als er maar één koper in aanmerking komt voor de aankoop. In dat geval wordt voorafgaand aan de verkoop bekend gemaakt dat dit het geval is en blijft een dergelijke procedure achterwege.

Dit wordt bevestigd in recente uitspraken, zoals die van de Rechtbank Den Haag uit 2023 . In deze zaak verkocht de

gemeente Alphen aan den Rijn een groenstrook aan de eigenaar van een aangrenzend stuk grond.

Omwonenden klaagden dat zij niet de kans hadden gehad om (via de Didam-procedure) dezelfde groenstrook te kopen. De Rechtbank oordeelde dat de groenstrook door zijn specifieke ligging en functie slechts interessant was voor de eigenaar van het aangrenzende stuk grond. Deze conclusie was ook gebaseerd op door in de gemeente geldend beleid voor het verkopen van groenstroken, waardoor een uitzondering op de Didam-regels gerechtvaardigd was.

Gevolgen van niet volgen Didam-procedure

In het arrest van de Hoge Raad uit 2024 wordt duidelijk wat de gevolgen zijn als de Didam-procedure niet is gevolgd,

maar dit wel had gemoeten. In dat geval is de koop nog steeds geldig, maar moet het overheidslichaam wel schade

vergoeden aan de benadeelde(n). Als de levering nog niet heeft plaatsgevonden, kan een overheidslichaam soms

worden verboden om de grond te leveren.

Laat u bij de aankoop van groenstroken

informeren door de notaris

Het kopen van een groenstrook kan een slimme investering zijn, maar vraagt om kennis van de geldende regelgeving en rechtspraak. Door een notaris in te schakelen, zorgt u voor een zorgvuldige en correcte afwikkeling, zodat u geen

brokken maakt bij de aankoop van uw nieuwe stukje grond.